ನೆನಪಿನ ಬುತ್ತಿಯ ಹೊತ್ತು
ಚಿತ್ರ: ಅನೂಪ್ ವಿಜಯನ್
ಪೋಸ್ಟ್‌ಗಳು
ಇದು ಸೋಷಿಯಲ್ ಮೀಡಿಯಾ ಕಾಲ
೧೮-ಡಿಸೆಂಬರ್-೨೦೧೦ ರಂದು ಪ್ರಜಾವಾಣಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಲೇಖನ
ಕಳೆದ ಸಹಸ್ರಮಾನದ ಕೊನೆಯ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಡಾರ್ಸಿ ಡಿ ನುಚ್ಚಿ ಎಂಬ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಮಾಹಿತಿ ವಿನ್ಯಾಸ ತಂತ್ರಜ್ಞೆ, ಲೇಖಕಿ ‘ಫ್ರ್ಯಾಗ್ಮೆಂಟೆಡ್ ಫ್ಯೂಚರ್’ ಎಂಬ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ಮೊಟ್ಟ ಮೊದಲನೆಯ ಬಾರಿಗೆ ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ನ ಎರಡನೇ ಆವೃತ್ತಿ ಎಂಬರ್ಥದಲ್ಲಿ ವೆಬ್ 2.0 ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಿದರು.
ಅಲ್ಲಿಯ ತನಕ ಸ್ಥಿರವಾಗಿದ್ದ ವೆಬ್ ಪುಟಗಳು ಸಂವಹನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಬದಲಾಗುತ್ತಿದ್ದ ವಿದ್ಯಮಾನವನ್ನು ಅವರು ವಿವರಿಸಿದ್ದರು. ಅಲ್ಲಿಂದ ಮುಂದಿನದ್ದು ಇತಿಹಾಸ. ಎಲ್ಲೋ ಒಂದು ಕಡೆ ಕುಳಿತು ಊಡಿಸಿದ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಜಾಲಿಗರು ಓದುವ ಸ್ಥಿತಿ ಬದಲಾಯಿತು. ಓದುತ್ತಲೇ ಅದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುವ ಅವಕಾಶ ದೊರೆಯಿತು. ಮಾಹಿತಿಯ ಬಳಕೆದಾರರೇ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಜಾಲತಾಣಗಳು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆರಂಭಿಸಿದ ನಂತರ ಒಂದು ಮೌನ ಕ್ರಾಂತಿ ನಡೆಯಿತು. ಅಲ್ಲಿಯ ತನಕ ಜಾಲ ತಾಣಗಳನ್ನು ನೋಡುವ ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಿದ್ದ ಬ್ರೌಸರ್ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಉಪಕರಣವಾಗಿಯೂ ಬಳಕೆಯಾಯಿತು.
ವೆಬ್ 2.0 ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಫಲವಾಗಿ ಉದ್ಭವಿಸಿದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲ ತಾಣಗಳು ಕೇವಲ ಗೆಳೆಯರ ಮಧ್ಯೆ ಸಂಪರ್ಕ ಕಲ್ಪಿಸುವ ಸಾಧನಗಳಾಗಿಯಷ್ಟೇ ಉಳಿಯಲಿಲ್ಲ. ಅವು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವಿಚಾರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚೆ ನಡೆಸುವ, ಅಭಿಪ್ರಾಯ ರೂಪಿಸುವ ತಾಣಗಳಾಗಿಯೂ ಬದಲಾದವು. ಈ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ರೂಪಿಸುವ ಕ್ರಿಯೆ ಈಗ ಕೇವಲ ಜಾಲ ಜಗತ್ತಿಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿ ಉಳಿದಿಲ್ಲ. …
ಕಳೆದ ಸಹಸ್ರಮಾನದ ಕೊನೆಯ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಡಾರ್ಸಿ ಡಿ ನುಚ್ಚಿ ಎಂಬ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಮಾಹಿತಿ ವಿನ್ಯಾಸ ತಂತ್ರಜ್ಞೆ, ಲೇಖಕಿ ‘ಫ್ರ್ಯಾಗ್ಮೆಂಟೆಡ್ ಫ್ಯೂಚರ್’ ಎಂಬ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ಮೊಟ್ಟ ಮೊದಲನೆಯ ಬಾರಿಗೆ ಇಂಟರ್ನೆಟ್‌ನ ಎರಡನೇ ಆವೃತ್ತಿ ಎಂಬರ್ಥದಲ್ಲಿ ವೆಬ್ 2.0 ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಿದರು.
ಅಲ್ಲಿಯ ತನಕ ಸ್ಥಿರವಾಗಿದ್ದ ವೆಬ್ ಪುಟಗಳು ಸಂವಹನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಬದಲಾಗುತ್ತಿದ್ದ ವಿದ್ಯಮಾನವನ್ನು ಅವರು ವಿವರಿಸಿದ್ದರು. ಅಲ್ಲಿಂದ ಮುಂದಿನದ್ದು ಇತಿಹಾಸ. ಎಲ್ಲೋ ಒಂದು ಕಡೆ ಕುಳಿತು ಊಡಿಸಿದ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಜಾಲಿಗರು ಓದುವ ಸ್ಥಿತಿ ಬದಲಾಯಿತು. ಓದುತ್ತಲೇ ಅದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುವ ಅವಕಾಶ ದೊರೆಯಿತು. ಮಾಹಿತಿಯ ಬಳಕೆದಾರರೇ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಜಾಲತಾಣಗಳು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆರಂಭಿಸಿದ ನಂತರ ಒಂದು ಮೌನ ಕ್ರಾಂತಿ ನಡೆಯಿತು. ಅಲ್ಲಿಯ ತನಕ ಜಾಲ ತಾಣಗಳನ್ನು ನೋಡುವ ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಿದ್ದ ಬ್ರೌಸರ್ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಉಪಕರಣವಾಗಿಯೂ ಬಳಕೆಯಾಯಿತು.
ವೆಬ್ 2.0 ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಫಲವಾಗಿ ಉದ್ಭವಿಸಿದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲ ತಾಣಗಳು ಕೇವಲ ಗೆಳೆಯರ ಮಧ್ಯೆ ಸಂಪರ್ಕ ಕಲ್ಪಿಸುವ ಸಾಧನಗಳಾಗಿಯಷ್ಟೇ ಉಳಿಯಲಿಲ್ಲ. ಅವು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವಿಚಾರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚೆ ನಡೆಸುವ, ಅಭಿಪ್ರಾಯ ರೂಪಿಸುವ ತಾಣಗಳಾಗಿಯೂ ಬದಲಾದವು. ಈ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ರೂಪಿಸುವ ಕ್ರಿಯೆ ಈಗ ಕೇವಲ ಜಾಲ ಜಗತ್ತಿಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿ ಉಳಿದಿಲ್ಲ. …
ಪರರ ಕೈಯಲ್ಲಿ ನಮ್ಮಪಾಸ್‌ವರ್ಡ್
ಪ್ರಜಾವಾಣಿಯಲ್ಲಿ ೧೨ನೇ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೨೦೧೦ ರಂದು ಪ್ರಕಟವಾದ ಲೇಖನ
ನಿನ್ನೆ ರಾತ್ರಿ ಪಾರ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕವನು ಇಂದು ಬೆಳಗಾಗುವ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಲಂಡನ್ ತಲುಪಿರಲು ಸಾಧ್ಯವೇ ಇಲ್ಲ ಎಂದು ಗೊತ್ತಿದ್ದ ನಾನು ತಕ್ಷಣ ಅವನಿಗೆ ಫೋನ್ ಮಾಡಿದರೆ ನಿದ್ರೆಗಣ್ಣಿನಲ್ಲೇ ಫೋನ್ ಎತ್ತಿಕೊಂಡು ಬೆಳ್ಳಂಬೆಳಗ್ಗೆ ಏನು ನಿನ್ನ ಕಿರಿಕಿರಿ ಎಂದು ಗೊಣಗಲಾರಂಭಿಸಿದ.
ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಎದ್ದು ಮೇಲ್ ಚೆಕ್ ಮಾಡಿದರೆ ಗೆಳೆಯನ ಮೇಲ್. ಸಬ್ಜೆಕ್ಟ್ ಲೈನ್‌ನಲ್ಲಿದ್ದ ವಿಷಯ ನೋಡಿ ಗಾಬರಿಯಾಗಿ ಮೇಲ್ ತೆರೆದರೆ ‘ನಾನು ನಿನ್ನೆಯಷ್ಟೇ ಲಂಡನ್‌ಗೆ ಬಂದೆ. ನಿನಗೆ ತಿಳಿಸಲೂ ಸಾಧ್ಯವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ನನ್ನ ಬ್ಯಾಗ್ ಕಳೆದು ಹೋಗಿದೆ. ಪಾಸ್‌ಪೋರ್ಟ್, ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್ ಎಲ್ಲವೂ ಅದರಲ್ಲೇ ಇತ್ತು. ನನ್ನ ಕಿಸೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಸ್ವಲ್ಪ ದುಡ್ಡು ಬಿಟ್ಟರೆ ಬೇರೆ ದುಡ್ಡೂ ಇಲ್ಲ. ಅದೃಷ್ಟವಶಾತ್ ನನ್ನ ಒಂದು ಡೆಬಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್ ಪರ್ಸ್‌ನಲ್ಲೇ ಇದೆ. ದಯವಿಟ್ಟು ನನ್ನ ಅಕೌಂಟಿಗೆ 100 ಪೌಂಡ್ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಫರ್ ಮಾಡು. ಬಂದ ತಕ್ಷಣ ಕೊಡುತ್ತೇನೆ’.
ನಿನ್ನೆ ರಾತ್ರಿ ಪಾರ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕವನು ಇಂದು ಬೆಳಗಾಗುವ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಲಂಡನ್ ತಲುಪಿರಲು ಸಾಧ್ಯವೇ ಇಲ್ಲ ಎಂದು ಗೊತ್ತಿದ್ದ ನಾನು ತಕ್ಷಣ ಅವನಿಗೆ ಫೋನ್ ಮಾಡಿದರೆ ನಿದ್ರೆಗಣ್ಣಿನಲ್ಲೇ ಫೋನ್ ಎತ್ತಿಕೊಂಡು ಬೆಳ್ಳಂಬೆಳಗ್ಗೆ ಏನು ನಿನ್ನ ಕಿರಿಕಿರಿ ಎಂದು ಗೊಣಗಲಾರಂಭಿಸಿದ. ಅವನ ಗೊಣಗಾಟದ ಮಧ್ಯೆಯೇ “ನಿನ್ನ ಇ-ಮೇಲ್ ಹ್ಯಾಕ್ ಆಗಿದೆ. ನಿನ್ನ ಅಡ್ರೆಸ್ ಬುಕ್‌ನಲ್ಲಿದ್ದ ಎಲ್ಲರಿ…
ನಿನ್ನೆ ರಾತ್ರಿ ಪಾರ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕವನು ಇಂದು ಬೆಳಗಾಗುವ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಲಂಡನ್ ತಲುಪಿರಲು ಸಾಧ್ಯವೇ ಇಲ್ಲ ಎಂದು ಗೊತ್ತಿದ್ದ ನಾನು ತಕ್ಷಣ ಅವನಿಗೆ ಫೋನ್ ಮಾಡಿದರೆ ನಿದ್ರೆಗಣ್ಣಿನಲ್ಲೇ ಫೋನ್ ಎತ್ತಿಕೊಂಡು ಬೆಳ್ಳಂಬೆಳಗ್ಗೆ ಏನು ನಿನ್ನ ಕಿರಿಕಿರಿ ಎಂದು ಗೊಣಗಲಾರಂಭಿಸಿದ.
ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಎದ್ದು ಮೇಲ್ ಚೆಕ್ ಮಾಡಿದರೆ ಗೆಳೆಯನ ಮೇಲ್. ಸಬ್ಜೆಕ್ಟ್ ಲೈನ್‌ನಲ್ಲಿದ್ದ ವಿಷಯ ನೋಡಿ ಗಾಬರಿಯಾಗಿ ಮೇಲ್ ತೆರೆದರೆ ‘ನಾನು ನಿನ್ನೆಯಷ್ಟೇ ಲಂಡನ್‌ಗೆ ಬಂದೆ. ನಿನಗೆ ತಿಳಿಸಲೂ ಸಾಧ್ಯವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ನನ್ನ ಬ್ಯಾಗ್ ಕಳೆದು ಹೋಗಿದೆ. ಪಾಸ್‌ಪೋರ್ಟ್, ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್ ಎಲ್ಲವೂ ಅದರಲ್ಲೇ ಇತ್ತು. ನನ್ನ ಕಿಸೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಸ್ವಲ್ಪ ದುಡ್ಡು ಬಿಟ್ಟರೆ ಬೇರೆ ದುಡ್ಡೂ ಇಲ್ಲ. ಅದೃಷ್ಟವಶಾತ್ ನನ್ನ ಒಂದು ಡೆಬಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್ ಪರ್ಸ್‌ನಲ್ಲೇ ಇದೆ. ದಯವಿಟ್ಟು ನನ್ನ ಅಕೌಂಟಿಗೆ 100 ಪೌಂಡ್ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಫರ್ ಮಾಡು. ಬಂದ ತಕ್ಷಣ ಕೊಡುತ್ತೇನೆ’.
ನಿನ್ನೆ ರಾತ್ರಿ ಪಾರ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕವನು ಇಂದು ಬೆಳಗಾಗುವ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಲಂಡನ್ ತಲುಪಿರಲು ಸಾಧ್ಯವೇ ಇಲ್ಲ ಎಂದು ಗೊತ್ತಿದ್ದ ನಾನು ತಕ್ಷಣ ಅವನಿಗೆ ಫೋನ್ ಮಾಡಿದರೆ ನಿದ್ರೆಗಣ್ಣಿನಲ್ಲೇ ಫೋನ್ ಎತ್ತಿಕೊಂಡು ಬೆಳ್ಳಂಬೆಳಗ್ಗೆ ಏನು ನಿನ್ನ ಕಿರಿಕಿರಿ ಎಂದು ಗೊಣಗಲಾರಂಭಿಸಿದ. ಅವನ ಗೊಣಗಾಟದ ಮಧ್ಯೆಯೇ “ನಿನ್ನ ಇ-ಮೇಲ್ ಹ್ಯಾಕ್ ಆಗಿದೆ. ನಿನ್ನ ಅಡ್ರೆಸ್ ಬುಕ್‌ನಲ್ಲಿದ್ದ ಎಲ್ಲರಿ…
